EFSAri eta tartean dauden beste erakunde batzuei kontsultatu ondoren, txosten bat aurkeztu da, bilaketa bibliografiko batean oinarritua. Txosten hori landareen osasunerako, animalien osasunerako, giza osasunerako eta “Ekonomia Zirkularraren (EZ) esparruko elikagai eta pentsu berrien” ingurumenerako arrisku emergenteak identifikatzera dago bideratua.

Ekonomia Zirkularra (EZ) jarduera ekonomikoa eta baliabide mugatuen kontsumoa eta hondakinen prebentzioa bereizten dituen ikuspegia da; eta, aldiz, ziklo (ia) itxi batean partekatzean, alokatzean, berrerabiltzean, konpontzean, berregokitzean eta birziklatzean oinarritutako eredu ekonomikoa sustatzen du.

 

Literaturaren berrikuspen luze honetan, EZko jardunbideak identifikatu eta sailkatu dira, Europako elikagaien eta pentsuen ekoizpen-katearen etapa guztien barruan, egungo jardunbideen eta etorkizunean aurreikusitakoen deskribapen orokorra emateko.

 

Lau makroeremu identifikatu ziren, eta horien barrua EZko jardunbideak aurreikusten dira edo erabiltzen dira gaur egun Europan:

  1. Elikagaien eta pentsuen ekoizpen primarioa;
  2. Industriako/fabrikazioko/prozesamenduko hondakinak murriztea;
  3. Elikagaien eta pentsuen xahuketa murriztea handizkako salmentan, elikagaien xehekako salmentan, cateringean eta etxeetan;
  4. Elikagaien eta pentsuen ontzien hondakinak murriztea.

 

Makroeremu bakoitzean landareen osasunerako, animalien osasunerako, giza osasunerako eta ingurumenerako arrisku emergenteari buruzko zenbait jardunbide interesgarri identifikatu ziren.

 

Literaturak erakutsi zuen joera horrek lehentasuna ematen diola elikagai berrien egokitasunaren ikerketari, animalien ekoizpen-parametroei dagokienez, elikagai/pentsu berriek animalien osasunerako, giza osasunerako, landareen osasunerako eta ingurumenerako dituzten arriskuen balorazioaren kaltetan.

 

Arriskuak ikertzen zituzten ikerketak arrisku biologiko eta kimikoetan eta osasunerako arriskuetan oinarritu ziren ia erabat, bai eta elikagaietan edo pentsuan erabiltzeko intsektuen eta horiek hazteko erabiltzen diren substratuen ekoizpenaren ingurumen-inpaktuan ere.

 

Gainera, txosten honetan arrisku emergenteak ezaugarritzen dira, eta etorkizuneko ikerketetarako gomendioak ematen dira. Adibidez, gomendatzen da EZn kokatutako elikagai eta pentsu berrien etorkizuneko ikerketa intsektu-hazkuntzaz bestelako eremuetan oinarritzea, eta ikerketa gehiago egitea zenbait murrizketa edo legediren mende egon daitezkeen abereak/ondasunak EBra inportatzearekin lotutako gerta daitezkeen arriskuen inguruan.

Food and feed safety vulnerabilities in the circular economy (wiley.com)