Ingurumenaren Europako Agentziak klima-aldaketak Europako nekazaritza-sektorean izango dituen eraginei buruzko txosten bat argitaratu du. Txostenean, espero diren ondorioak aztertzeaz gain, testuinguru berrira egokitzeko beharrezko jarduketak eta politikak azaltzen dira.  

Klima-aldaketak eragin nabarmena izango du Europako nekazaritza- eta abeltzaintza-ekoizpenetan. Tenperaturaren igoera globalak eragin handiagoa izango du Europa hegoaldeko herrialdeetan, honako hauen eragina izango baitute:

  • Ur-eskuragarritasun txikiagoa.
    • Prezipitazio gutxiago/Lehorte luzeagoak.
    • Ur-eskari handiagoa nekazaritzan.
  • Uholde-arrisku handiagoa.
  • Muturreko berotasunaren igoera.
  • Bioaniztasuna galtzeko arrisku handiagoa.
  • Laboreen errendimendu txikiagoa, eta, ondorioz, ganadu-ekoizpenaren errendimendu txikiagoa.
  • Animalien ongizatearen murrizketa bazkalekuen murrizketaren ondorioz.

Tenperaturaren igoerak aukerak sortuko ditu Europako iparraldeko eskualdetan:

  • Ekoizpen-ziklo luzeagoak.
  • Loraketa eta uzten aurrerapenak.

Eskualdeetan labore berriak ezartzeko aukera.

Impactos del CC

1. irudia: Klima-aldaketaren eragin nagusiak Europako eskualde biogeografiko desberdinetan.

Ingurumen-politikak

Nekazaritza-ustiategiak baldintza berri horietara egokitzeko, estatu kideen gobernu-politiken babesa behar dute, eta, alde horretatik, 2021-2027 NPE berriak motor bat izan nahi du estatuek beren politiken bidez ustiategien ikerketa eta finantzaketa sustatzeko eta aldaketa klimatikora egokitzeko.

Políticas CC

2. irudia: Nekazaritza-sektorea klima-aldaketara egokitzeko politikak, mundu-mailan eta Europa mailan.

Igorpenak

Nekazaritza- eta abeltzaintza-sektoreko berotegi-efektuko igorpenek EBko igorpen guztien % 10 dira, eta horietatik % 38 hartzidura enterikoak eragiten du.

Emisiones agricultura

3. irudia: Nekazaritza-jardueretatik eratorritako igorpenak.

Posible da igorpen horiek murriztea nekazaritza- eta abeltzaintza-ustiategiak kudeatzeko neurriak aplikatuz, esate baterako, honako hauek:

  • Hausnarkariei elikadura selektiboko programak ezartzea.
  • Biogasa ekoiztea elektrizitatea sortzeko, bazkaren digestio anaerobikotik abiatuta.
  • Doitasunezko nekazaritza: ongarri nitrogenatu gutxiago aplikatzea.
  • Karbonoaren lurreko atxikipen-gaitasuna areagotzea lurzoruen kudeaketaren bidez.

Nekazaritza-sektoreko egokitzapen-erantzunak

Nazio- eta eskualde-mailako babes-politikak behar dira ustiategiak klima-aldaketara egokitzeko. Hauek dira nagusiak:

  • Nekazaritza-aholkularitzan klima-aldaketarako egokitzapena txertatzea.
  • Nekazaritza-aseguruak, gertakari klimatikoen arriskua kudeatzeko.
  • Ureztaketa-sistemen efizientzia sustatzea.
  • Uholdeak kudeatu eta prebenitzea.

Nekazaritza-ustiategien mailako neurriak labore estentsiboetan, animalien ekoizpenean, baratzezaintzan eta mahasgintzan aplika daitezke, eta honako jarduketa hauek identifikatzen dira:

  • Ekosistemarekin bateragarriak diren drainatzeak.
  • Ureztapen efizientea sustatzea.
  • Doitasunezko nekazaritza ezartzea.
  • Balio natural handiko espazioak sustatzea edo nekazaritza ekologikoa ezartzea.
  • Labore-egutegiak aldatzea.
  • Babes-laboreak ezartzea.
  • Labore egokituak erabiltzea.
  • Gordailuak lursailen marjinetan mantentzea.
  • Lur-lantze gutxi edo bat ere ez.
  • Laboreen dibertsifikazioa eta errotazioa.
  • Tolerantzia eta produktibitate handiko ganadua haztea.
  • Bazken kudeaketa hobetzea.
  • Animalien ekoizpen-baldintzak hobetzea.
  • Klima-aldaketak animaliengan eragindako gaixotasunen prebentzioa.
  • Ongarriketaren aldaketa eta aplikazioak.
  • Negutegiak instalatzea.
  • Monitorizazio- eta babes-ekipamenduak instalatzea.
  • Ustiategietako jardueren dibertsifikazioa.
Medidas en explotaciones

4. irudia: Ustiapen-mailan ezarri daitezkeen neurriak.

Jarraitu beharreko bidea

Europako politikak iristear dauden baldintza klimatiko berrietarako egokitzapenean oinarritzen dira gehienbat, eta horretarako honako hau egin behar da:

  • Ezagutza sustatzea hauen bidez:
    • Datu eta adierazleen bilketa.
    • Ezagutza eta berrikuntza ekarriko dituzten proiektuak garatzea.
    • Klima-aldaketak izango dituen ondorioak hobeto ulertzea, gizarte europarraren kontsumo-patroien eraginari begira.
  • Ekosistemak egokitzeko neurriak sustatzea ustiategi-mailan:
    • NPE berrian, klima-aldaketara egokitzeak berebiziko garrantzia du.
    • Ezarri beharreko neurriek onurak ekarri behar dituzte hauei begira:
      • Uraren eta lurraren kudeaketa hobea, egokitzapenari, arintzeari eta bideragarritasun ekonomikoari begira onurak ekarriko dituena.
      • Egokitzapen- eta arintze-praktikak bateratzea ekoizpen erresilienteari eusteko: ur- eta lur-baliabideen kontserbazioa, lehorteen, izurriteen eta bestelako gertakari klimatikoen murrizketa, igorpenen murrizketa eta karbonoak lurrean duen atxikipen-gaitasuna areagotzea.

Ahalegin handiagoa behar da ustiategietan neurri gehiago ezartzeko, onura ugari sustatuz:

  • Termino ekonomikoetan, nekazarientzat.
  • Ingurumen-terminoetan, erresilientzia eta egokitzapen-gaitasuna sustatuz.

Egokitzapen-neurriak ez dira eskakizun gehigarri moduan ulertu behar, baizik eta epe luzera Europako nekazaritzaren jasangarritasuna ahalbidetuko duten konponbide moduan.

Posible da elikagaien ekoizpen eta komertzializazio jasangarriagoa lortzea, ondorioz klima-aldaketari begira erresilienteagoa izango dena, baina, horretarako, estrategia eta politikak aldatu behar dira, baita herritarren jokabidea eta egun eskuragarri dagoen ezagutzaren erabilera ere.